Συνάντηση του Δικτύου Πόλεων για το προσφυγικό στο Δημαρχείο της Αθήνας: 12 δήμοι σε μια κοινή συνάντηση για την ομαλή ένταξη προσφύγων στις τοπικές κοινωνίες

 

Για πρώτη φορά, τη Δευτέρα 5 Νοεμβρίου, με πρωτοβουλία του δήμου Αθηναίων βρέθηκαν μαζί στο Δημαρχιακό Μέγαρο της Αθήνας, εκπρόσωποι 12 δήμων από όλη την Ελλάδα προκειμένου να ανταλλάξουν απόψεις, εμπειρίες και καλές πρακτικές και να θέσουν κοινούς στόχους για την ένταξη των προσφύγων στις τοπικές κοινωνίες.

 

Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του “Δικτύου Πόλεων για την Ένταξη”, μιας πρωτοβουλίας των Δήμων Αθηναίων και Θεσσαλονίκης στην οποία συμμετέχουν ήδη 12 δήμοι της χώρας* (Αθηναίων, Αγίου Δημητρίου Αττικής, Ηρακλείου Κρήτης, Θεσσαλονίκης, Ιωαννιτών, Καρδίτσας, Λαρισαίων, Λεβαδέων, Νέας Φιλαδέλφειας Αττικής, Πειραιώς, Τρικκαίων και Τρίπολης) και διοργανώθηκε από την αντιδημαρχία Μεταναστών και Προσφύγων του δήμου Αθηναίων.

 

«Οι πόλεις είναι εκείνες που σώζουν την τιμή της Ευρώπης στη διαχείριση του προσφυγικού. Από την πρώτη ημέρα, προσπαθήσαμε και καλύψουμε τα κενά της κεντρικής διοίκησης, διασφαλίζοντας παράλληλα την εύρυθμη λειτουργία των πόλεων, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας» δήλωσε ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Γιώργος Καμίνης, σημειώνοντας ότι «με την ίδια υπευθυνότητα αναλάβαμε την ευθύνη σε συνεργασία με τα Ηνωμένα Έθνη να συντονίσουμε τις εθελοντικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στο μεταναστευτικό και το προσφυγικό, με στόχο την κοινωνική ένταξη και τη λειτουργία της πόλης, δημιουργώντας το Κέντρο Συντονισμού για θέματα Μεταναστών και Προσφύγων του δήμου Αθηναίων».

 

Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Γιάννης Μπουτάρης σημείωσε: «Είναι καιρός να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας, ιδίως στην τοπική αυτοδιοίκηση αλλά όχι μόνο ότι η αντιμετώπιση του ζητήματος των ανθρώπινων ροών στη χώρα μας είναι κάτι πολύ παραπάνω από την υλοποίηση κάποιων χρηματοδοτικών προγραμμάτων επείγουσας ανάγκης ή έστω την επίδειξη πηγαίου ανθρωπισμού. Έχουμε επιτακτική ανάγκη για μια συνολική Στρατηγική υποδοχής και κυρίως ένταξης των πληθυσμών που έρχονται ή όποιων πρόκειται νομίμως να παραμείνουν, στην κοινωνική ζωή της πόλης. Και αν το κεντρικό κράτος καθυστερεί ή ολιγωρεί, οι Δήμοι που ζουν στη καθημερινότητά τους τα όποια προβλήματα συνδέονται με τις ροές δεν μπορούν να περιμένουν άλλο. Γι’ αυτό, αυτό που εμείς κάνουμε -και για το οποίο βραβευτήκαμε ήδη διεθνώς- έχει πολύ διαφορετική λογική: δεν αποβλέπει απλώς στην αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης, αλλά στη διαμόρφωση της κανονικότητας, μέσα από την προώθηση της ομαλής συμβίωσης με το διαφορετικό».

 

Στην εκδήλωση για τον καθορισμό των πρώτων αξόνων δράσης του μηχανισμού σε πολιτικό και τεχνικό επίπεδο συμμετείχαν 37 εκπρόσωποι των Δήμων – μελών του Δικτύου, συμπεριλαμβανομένων δημάρχων, αντιδημάρχων και στελεχών των δημοτικών ομάδων εργασίας που έχουν σχηματιστεί.

 

«Μας ικανοποιεί ιδιαίτερα ότι μέσω του ‘Δικτύου Πόλεων για την Ένταξη’ έρχονται για πρώτη φορά κοντά δήμοι της χώρας που φιλοξενούν προσφυγικό πληθυσμό, μοιράζονται την πολύτιμη εμπειρία που έχουν αποκτήσει και εργάζονται μαζί για τη διαμόρφωση εργαλείων και πολιτικών κοινωνικής ένταξης σε συνάρτηση πάντα με τις ανάγκες και τις προτεραιότητες του κάθε δήμου. Από όλους εμάς εξαρτάται να αποδείξουμε ότι οι δυνατότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης όταν συνεργάζεται είναι αξιοσημείωτες», ανέφερε ο Αντιδήμαρχος Μεταναστών και Προσφύγων του δήμου Αθηναίων, Λευτέρης Παπαγιαννάκης, καλωσορίζοντας τους προσκεκλημένους.

 

Το “Δίκτυο Πόλεων για την Ένταξη” ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2018 βάσει υπογραφής μνημονίου συνεργασίας μεταξύ των δήμων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Στόχος του, η θέσπιση ενός μηχανισμού που θα λειτουργήσει ως κόμβος διαβούλευσης, ανταλλαγής τεχνογνωσίας, ενθάρρυνσης συμπράξεων και προώθησης συντονισμένων δράσεων για την ανάπτυξη πολιτικών κοινωνικής ένταξης προσφύγων και μεταναστών στη ζωή των πόλεων. Ο πρώτος κύκλος δράσεων υλοποιείται από το Κέντρο Συντονισμού του δήμου Αθηναίων για θέματα Μεταναστών και Προσφύγων (ACCMR), που λειτουργεί με ιδρυτικό δωρητή το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και τον συντονισμό του Athens Partnership. Η υλοποίηση γίνεται σε συνεργασία με την International Rescue Committee (IRC) και την υποστήριξη της Πολιτικής Προστασίας και Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECHO).

 

«Στην International Rescue Committee (IRC) χαιρόμαστε ιδιαίτερα που στηρίζουμε από το 2016 τις προσπάθειες του Δήμου Αθηναίων στα θέματα ένταξης μεταναστών και προσφύγων μεταφέροντας την σαράντα ετών τεχνογνωσία της από τα αντίστοιχα προγράμματα μας στις Η.Π.Α. και προσφάτως στην Ευρώπη. Είναι πολύ ενθαρρυντικό που η τοπική αυτοδιοίκηση δείχνει το δρόμο της συνεργασίας δημιουργώντας το Δίκτυο Πόλεων και θέτοντας ως προτεραιότητα τα θέματα της ένταξης στην επικράτειά τους. Η IRC είναι εδώ για να συνεχίζει να στηρίξει αυτή την τόσο ζωτικής σημασίας προσπάθεια», πρόσθεσε η Διευθύντρια της IRC Ελλάδας κυρία Jana Frey.

 

Στην Αττική σήμερα διαμένουν πάνω από 14.000 πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο ενώ πάνω από 7.500 διαμένουν σε πόλεις εκτός Αττικής (Δήμοι Κεντρικής, Βόρειας, Δυτικής Ελλάδας και Κρήτης) στο πλαίσιο του προγράμματος στέγασης ‘ESTIA’ που χρηματοδοτεί η Πολιτική Προστασία και Ανθρωπιστική Βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECHO). Με δεδομένη τη σταδιακή εκχώρηση αρμοδιοτήτων στέγασης σε τοπικούς φορείς και τη συνακόλουθη ανάγκη σύνδεσης μιας εθνικής στρατηγικής ένταξης προσφύγων με αντίστοιχα τοπικά στρατηγικά σχέδια, η πρωτοβουλία επιδιώκει να συνδράμει θετικά στον σχεδιασμό και τη βιωσιμότητα σχετικών παρεμβάσεων.

 

Πιο συγκεκριμένα, από την έναρξη της πρωτοβουλίας έχουν πραγματοποιηθεί 17 διμερείς συναντήσεις βάσει των οποίων έχουν χαρτογραφηθεί σε αρχικό στάδιο οι ανάγκες ανά δήμο και έχουν συλλεχθεί στοιχεία για τον καθορισμό σημείων δράσης. Κατά τη διάρκεια της ημερίδας, τα σημεία αυτά συγκεκριμενοποιήθηκαν και αποτυπώθηκαν σε ένα προσχέδιο κοινών γενικών κατευθύνσεων. Ενδεικτικά, προτείνεται η ανάπτυξη τοπικών στρατηγικών σχεδίων ένταξης και ο σχεδιασμός ενεργειών για την ενθάρρυνση της εργασιακής απασχόλησης των προσφύγων, τη συμβολή στην άρση των εμποδίων που αφορούν στην πρόσβαση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, την υλοποίηση προγραμμάτων επιμόρφωσης του προσωπικού της τοπικής αυτοδιοίκησης που επικεντρώνεται στην προσφορά υπηρεσιών σε μετανάστες και πρόσφυγες καθώς και για την ενίσχυση της νομικής υποστήριξης και ενημέρωσης. Το εν λόγω κείμενο κατευθύνσεων είναι επιθυμητό να αποτελέσει μελλοντικά τη βάση συνομιλιών σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο.

 

Οι δήμαρχοι αγκαλιάζουν το Δίκτυο Πόλεων για την ‘Ένταξη:

 

Βασίλης Λαμπρινός, Δήμαρχος Ηρακλείου

 

«Σήμερα, στο Ηράκλειο, χάρις στους Δημάρχους της Κρήτης, την Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κρήτης, την Περιφέρεια Κρήτης και ασφαλώς με την πολύτιμη συνδρομή της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ και της Αναπτυξιακής Ηρακλείου που υλοποιεί το πρόγραμμα ESTIA, φιλοξενούνται 535 πρόσφυγες σε σύνολο 807 στην Κρήτη, κατά τρόπο που όλοι χαρακτηρίζουν πρότυπο. Η ικανοποίηση μας όταν βλέπουμε στην πόλη μας να περπατάνε ευτυχισμένες οικογένειες προσφύγων, νέα παιδιά να πηγαίνουν στο σχολείο, να κάνουν φιλίες και να χαίρονται ξανά τη ζωή, είναι ασφαλώς μεγάλη. Προσβλέπουμε με ανυπομονησία στα οφέλη που μπορούμε να αποκομίσουμε από την ένταξη του Ηρακλείου στο Δίκτυο Πόλεων για την Ένταξη, καθώς θεωρούμε ότι με τη συνεργασία, τον διάλογο, την ανταλλαγή απόψεων, εμπειριών και τεχνογνωσίας, ακόμα και ένα επιτυχημένο πρόγραμμα, μπορεί να γίνει καλύτερο».

 

Θωμάς Μπέγκας, Δήμαρχος Ιωαννιτών

 

«Γνωρίζουμε όλοι ότι το λεγόμενο ‘προσφυγικό ζήτημα΄ χτύπησε την πόρτα όλων μας αιφνιδιαστικά. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι Δήμοι κλήθηκαν για μια ακόμη φορά να σηκώσουν δυσανάλογο βάρος με βάση τις αρμοδιότητες και τους πόρους τους. Το έπραξαν όμως και νομίζω ότι το έπραξαν με επιτυχία. Για να συμβεί αυτό καθοριστικός ήταν ο παράγοντας τη συνεργασίας μεταξύ μας, μέσω του Δικτύου Πόλεων που δημιουργήθηκε. Πιστεύω ότι μέσα από την εμπειρία που έχουμε πια μπορούμε να περάσουμε στην επόμενη μέρα, αυτή της ομαλής ενσωμάτωσης των προσφύγων στις τοπικές κοινωνίες».

 

Φώτης Αλεξάκος, Δήμαρχος Καρδίτσας

 

«Ο δήμος Καρδίτσας υλοποιεί το πρόγραμμα «ESTIA» από τον Αύγουστο του 2017, σε συνεργασία με την Αναπτυξιακή Καρδίτσας (ΑΝ.ΚΑ ΑΕ), στην οποία είναι μέτοχος. Σήμερα, στο πρόγραμμα έχουν ενταχθεί 240 ωφελούμενοι που διαμένουν σε 40 διαμερίσματα που έχουν μισθωθεί και εξοπλιστεί καταλληλα, ενώ μέχρι το τέλος του 2018, θα προστεθούν στο πρόγραμμα άλλα 10 διαμερίσματα. Από την έναρξη του προγράμματος η Στρατηγική Ένταξης κρίθηκε ως απαραίτητο συμπλήρωμα των υπηρεσιών φιλοξενίας που προσφέρονται από το ‘ESTIA’. Ο Δήμος Καρδίτσας συμμετέχει στο Δίκτυο των Δήμων που φιλοξενούν Πρόσφυγες, θεωρώντας ότι η ανταλλαγή πληροφοριών, εμπειριών και καλών πρακτικών, καθώς και ο από κοινού σχεδιασμός πολιτικών ένταξης, σε συνεργασία και διάλογο με την Πολιτεία, αποτελεί μονόδρομο».

 

Απόστολος Καλογιάννης, Δήμαρχος Λαρισαίων

 

«Ο δήμος Λαρισαίων συμμετέχει ενεργά και από πολύ νωρίς στο πρόγραμμα φιλοξενίας προσφύγων. Σήμερα φιλοξενούνται περίπου 400 πρόσφυγες σε διαμερίσματα μέσα στην πόλη της Λάρισας, ενώ στα όρια του Δήμου μας και στις παρυφές της πόλης, στο Κουτσόχερο, λειτουργεί και η Ανοιχτή Δομή Φιλοξενίας προσφύγων, όπου διαμένουν άλλα 1.500 άτομα. Η εμπειρία από την υλοποίηση του προγράμματος είναι απολύτως θετική, με την κοινωνία της Λάρισας να στηρίζει την προσπάθεια. Ο Δήμος μας μέσα από τη συμμετοχή του Δίκτυο Πόλεων, συνεχίζει με την ίδια διάθεση να κάνει το αυτονόητο. Να έχει στραμμένο το βλέμμα και την προσοχή του σε όλους όσοι έχουν ανάγκη, συμπατριώτες μας και πρόσφυγες».

 

Γιώτα Πούλου, Δήμαρχος Λεβαδέων

 

«Η τοπική αυτοδιοίκηση, ο εγγύτερος θεσμός στους πολίτες, οφείλει να έχει κεντρικό ρόλο σε θέματα στρατηγικής και διαχείρισης του μεταναστευτικού και προσφυγικού ζητήματος. Το Δίκτυο Πόλεων για την Ένταξη αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία αυτοδιοικητικών που οραματίστηκαν, με ανθρωπισμό και αλληλεγγύη, και εφαρμόζουν μια διαφορετική φιλοξενία των προσφύγων αποδεικνύοντας ότι οι δήμοι μπορούν να ανταποκριθούν με επιτυχία. Η επιτυχημένη υλοποίηση του προγράμματος “ESTIA” από τους Δήμους ορίζει το πλαίσιο που πρέπει να αξιοποιήσει ο εθνικός σχεδιασμός για την διαχείριση του προσφυγικού».

 

Άρης Βασιλόπουλος, Δήμαρχος Νέας Φιλαδέλφειας Αττικής

 

«Στην εξελισσόμενη προσφυγική και μεταναστευτική κρίση, οι Δήμοι οφείλουμε και μπορούμε να συμβάλλουμε καθοριστικά σε έναν βιώσιμο σχεδιασμό, τόσο για την υποδοχή όσο και για τα επόμενα στάδια διαμονής των αιτούντων άσυλο και προσφύγων στις πόλεις μας. Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε ξεκινήσει έναν εποικοδομητικό διάλογο και διεργασίες από τη βάση, καθώς είναι ένα θέμα που μας αφορά όλους. Ενωμένοι θα ανταποκριθούμε στις προκλήσεις της εποχής μας».

 

Γιάννης Μώραλης, Δήμαρχος Πειραιά

 

«Ένα εκατομμύριο πρόσφυγες πέρασαν από τον Πειραιά το 2015 και 5.000 έζησαν στον πρόχειρο προσφυγικό καταυλισμό του λιμανιού για ένα εξάμηνο το 2016 με τη στήριξη της τοπικής κοινωνίας και του Δήμου. Αξιοποιώντας αυτήν την εμπειρία, ο Δήμος Πειραιά ανέλαβε τη διαχείριση 50 διαμερισμάτων φιλοξενίας προσφύγων σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, ενώ παράλληλα έθεσε σε λειτουργία το Κέντρο Ένταξης Μεταναστών μέσα στο Κέντρο Κοινότητας του Δήμου. Ενεργοποιήσαμε και εμπλουτίσαμε το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών, στο οποίο αναθέσαμε ρόλο συντονιστή των υπηρεσιών του Δήμου που εμπλέκονται με τους πρόσφυγες και μετανάστες της πόλης μας και τα προγράμματα ένταξής τους, καθώς και ρόλο εκπροσώπου του Δήμου μας στο ‘Δίκτυο Πόλεων για την Ένταξη’, στο έργο του οποίου ο Δήμος Πειραιά θα συμβάλλει πάση δυνάμει».

 

Δημήτρης Παπαστεργίου, Δήμαρχος Τρικκαίων

 

«Η Τοπική Αυτοδιοίκηση στέκεται στο πλευρό των προσφύγων, ακολουθώντας τους πολίτες, που επίσης πρωτοστάτησαν στην επίδειξη αλληλεγγύης. Δράσεις και πρωτοβουλίες, ανάπτυξη και υποστήριξη δικτύων, ενίσχυση εθελοντισμού, συνεργασία με φορείς και κεντρική διοίκηση… οι πόλεις κατανοούν ότι ο σεβασμός στον άνθρωπο, αποτελεί τη μέγιστη Αξία. Για εμάς στα Τρίκαλα, που από την πρώτη στιγμή θεωρήσαμε ανθρώπινο να φιλοξενήσουμε πρόσφυγες, η ενεργή συμμετοχή μας στο Δίκτυο Πόλεων για την ένταξη Προσφύγων-Μεταναστών, ενισχύει το κοινό βηματισμό, προς μία κοινωνία ισότιμη, δίκαιη και ειρηνική, χωρίς εξαιρέσεις κι αποκλεισμούς».

 

Δημήτρης Παυλής, Δήμαρχος Τρίπολης

 

«Είμαστε δικαιωμένοι από την απόφαση του Δήμου μας για συμμετοχή στο Πρόγραμμα ESTIA. Θα πρέπει οι Δήμοι της ενδοχώρας που έχουν αποκτήσει εμπειρία στη διαχείριση του προσφυγικού με ανθρώπινο πρόσωπο, να συντονιστούν και να υποβάλουν στην κυβέρνηση προτάσεις για την υλοποίηση του προγράμματος. Είμαστε οπαδοί της bottom up προσέγγισης και σε αυτή την κατεύθυνση, η τεχνογνωσία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες αλλά και η δουλειά του Κέντρου Συντονισμού του Δήμου Αθηναίων είναι πολύτιμη. Το ‘Δίκτυο Πόλεων για την Ένταξη’, στο οποίο συμμετέχουμε από την ίδρυση του, καλείται να αποδείξει ότι η αυτοδιοίκηση ξέρει να συνεργάζεται και να πετυχαίνει».